Krwotok z nosa wystąpił przynajmniej raz w życiu, aż u 60% populacji. Zazwyczaj jest ono niegroźne i wystarczy zastosowanie zimnego kompresu. Krwotoki mogą być wywołane różnymi urazami, jak i być objawem choroby przewlekłej. Tylko w 10% przypadków krwotok z nosa wymaga interwencji lekarskiej. Dlaczego tak często pojawia się krwawienie z nosa i o jakich zaburzeniach może świadczyć? Jakie są metody jego leczenia?
Dlaczego u tak wielu osób dochodzi do krwawień z nosa?
Nos jest początkowym odcinkiem układu oddechowego i pełni kilka istotnych funkcji. To tu trafia wdychane powietrze i to tu zostaje ono nawilżone oraz ogrzane. Dodatkowo na błonach śluzowych znajdują się miliony receptorów dzięki, którym możemy czuć tak wiele zapachów. Jama nosowa stanowi również pierwszą barierę dla wdychanych z powietrzem bakterii oraz wirusów. By móc sprawnie pełnić te wszystkie role, niezbędne jest odpowiednie ukrwienie. Dlatego też w ścianach przegrody i jamy nosowej znajdują się liczne tętnice. Tworzą one dwa sploty naczyniowe:
- Splot Kiesselbacha – usytuowany jest w przednio-dolnej części przegrody nosowej;
- Splot Woodruffa – znajduje się w tylnej części, bocznej jamy nosowej.
W większości wypadków krwawień z nosa jest to krwawienie przednie, czyli ze splotu Kiesselbacha, ponieważ ta część nosa, jest bardzo wrażliwa na wysychanie, oraz urazy.
Jakie są miejscowe przyczyny krwotoków z nosa?
Miejscowe przyczyny dotyczą około 25 – 30% krwotoków z nosa. Zalicza się do nich:
- Urazy – zarówno te drobne, powstałe w wyniku dłubania w nosie, jak i uderzenia są to częste przyczyny krwotoków u małych dzieci, do podrażnienia może również doprowadzić wdychanie substancji toksycznych lub drażniących;
- Stany zapalne – krwawienie z nosa może być objawem zapalenia zatok przynosowych oraz ostrego stanu zapalnego górnych dróg oddechowych;
- Zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa – jego przyczyną jest nadużywanie kropli do nosa obkurczających śluzówkę oraz zażywanie narkotyków;
- Ubytki w przegrodzie nosowej;
- Choroby, w wyniku których dochodzi do wytworzenia ziarniny, między innymi gruźlica, kiła, ziarniakowatość Wegenera;
- Nowotwory jam nosa oraz gardła;
- Przesuszone powietrze w pomieszczeniach mieszkalnych;
- Polipy nosa.
Ogólne przyczyny krwotoków z nosa
W przypadku 70 – 75% pacjentów krwawienie z nosa jest spowodowane istniejącymi chorobami i zaburzeniami przewlekłymi, takimi jak:
- Choroby naczyniowe i układu krążenia – w tym miażdżyca, czy nadciśnienie tętnicze, szczególnie u osób starszych;
- Zaburzenia nerek i wątroby wywołujące podwyższenie ciśnienia krwi;
- Nabyte zaburzenia krzepnięcia w wyniku przyjmowanych leków lub wyniszczenia;
- Wrodzone skazy krwotoczne – hemofilia, małopłytkowość itp.
- Awitaminoza – brak witaminy C;
- Infekcje wirusowe typu odra lub grypa;
- Ciąża.
Metody leczenia i zapobiegania krwotokom z nosa
Jak radzić sobie, gdy występują częste krwotoki z nosa? Na początku trzeba zatamować krwawienie. W tym celu pacjent musi przechylić głowę do dołu. Umożliwi to swobodne wypłynięcie krwi, by nie spowodować zachłyśnięcia przy silniejszym krwotoku. Skrzydełka nosa trzeba lekko ucisnąć na kilka minut, by zahamować napływ krwi. Spływającą po tylnej ścianie gardła krew należy wypluwać. Można również położyć zimne okłady na kark oraz grzbiet nosa, co spowoduje obkurczenie się naczyń krwionośnych. Jakiś czas, po ustąpieniu krwawienia, zaleca się, zastosowanie kropli z soli fizjologicznej, do nawilżenia podrażnionej śluzówki.
Jeśli krwawienie nie ustępuje lub się często powtarza, należy udać się na konsultację do specjalisty. Lekarz musi przeprowadzić wywiad w celu zdobycia informacji o ewentualnych chorobach i przyjmowanych lekach, zbadać pacjenta oraz zlokalizować miejsce krwawienia. W skrajnych wypadkach, jeśli krwawienie nie ustępuje, może być konieczne wykonanie tamponady. Po wykluczeniu przyczyn chorobowych lub miejscowych, takich jak zwykłe podrażnienie śluzówki, zalecane jest przeprowadzenie zabiegu, który ma na celu zahamowanie nawracających krwawień.
