Czytelniku! pamiętaj, że wszystkie informacje i porady zawarte na naszym portalu nie zastąpią indywidualnej konsultacji z fachowcem/lekarzem. Stosowanie treści zawartych na naszym blogu w praktyce każdorazowo powinno być konsultowane z specjalistą o odpowiednich kwalifikacjach. Redakcja i wydawca portalu nie ponoszą odpowiedzialności ze stosowania porad zamieszczanych na stronie.
Obecność gazów w przewodzie pokarmowym i ich wydalanie poprzez odbijanie lub puszczanie wiatrów jest zjawiskiem normalnym. Problem pojawia się wówczas, gdy gazu jest tak dużo, że powoduje on nieprzyjemne odczucie wzdętego brzucha. Czy dieta może mieć wpływ na powstawanie wzdęć?
Gazy w jelitach – skąd się biorą?
Obecność gazów w jelitach jest związana z ich dostawaniem się do przewodu pokarmowego ze środowiska zewnętrznego jako efekt połykania powietrza podczas spożywania pokarmów i picia płynów. Pozostała część gazu jelitowego jest efektem ubocznym fermentacji bakteryjnej, która zachodzi w jelicie grubym.
Co wpływa na pojawienie się wzdęć?
O wzdęciach mówimy wtedy, gdy nadmierna ilość gazu w jelitach powoduje subiektywne nieprzyjemne odczucie zalegania powietrza w przewodzie pokarmowym, powiększenia obwodu brzucha i zwiększenia jego napięcia. Oto niektóre schorzenia mogące powodować wzdęcia:
- zespół przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego;
- zespół jelita drażliwego;
- nietolerancja laktozy;
- celiakia;
- zaburzenia motoryki jelit, np. w cukrzycy;
- upośledzone wytwarzanie i wydalanie soków trawiennych przez trzustkę;
- choroby zapalne jelit.
W przebiegu wszystkich jednostek chorobowych mogą wystąpić wzdęcia, jednak to nie one są najczęstszą przyczyną tej dolegliwości. Na pierwszym miejscu należy postawić złe nawyki żywieniowe, błędy dietetyczne i niską aktywność fizyczną. [1]
Styl życia a wzdęcia
Bez dwóch zdań wiele naszych codziennych działań może wpływać na powstawanie wzdęć. Po pierwsze znaczenie ma to, jak jemy. Pośpiech i mówienie podczas żucia pokarmu powoduje połykanie nadmiernej ilości powietrza. Na trawienie zły wpływ ma jedzenie bardzo dużych posiłków 2-3 razy dziennie zamiast mniejszych 5 razy dziennie.
Po drugie – istotne jest to, co jemy. Spożywanie dużych ilości słodkich i gazowanych napojów oraz słodyczy zwiększa fermentację w przewodzie pokarmowym. Do pokarmów wzdymających należy też zaliczyć m.in. warzywa strączkowe, cebulę, kapustę, kalafior i suszone owoce. Obfite posiłki bogate w niezdrowe tłuszcze przyczyniają się do spowolnienia pasażu jelitowego i zatrzymują gazy w jelitach. Wzdęcia są też potęgowane przez zbyt rzadkie spożywanie posiłków z dużą zawartością błonnika i złe nawodnienie organizmu.
Wspomnijmy też o niskiej codziennej aktywności fizycznej, która sprawia, że Twoje jelita stają się „leniwe”. Trawienie pokarmów i ich pasaż trwają znacznie dłużej, a uwalnianie gazów jest utrudnione.
Wzdęcia – jaką dietę stosować?
Zmiana stylu życia to postępowanie lecznicze i profilaktyczne, jeśli chodzi o walkę ze wzdęciami. Przede wszystkim spożywaj posiłki w spokoju i regularnie. Pij minimum 2 l wody dziennie. Zrezygnuj z pokarmów wysokoprzetworzonych i ogranicz jedzenie tych o potencjale wzdymającym. Słodkie napoje zastąp wodą z cytrusami i miętą. Codzienne posiłki możesz doprawiać przyprawami, które mają udowodnione działanie wiatropędne. Są to np. kolendra, gałka muszkatołowa, bazylia i tymianek. [2]
Wzdęciom w większości przypadków można zapobiegać, zmieniając nieco swoje nawyki żywieniowe. Jeśli cierpisz na choroby przewlekłe, zwłaszcza te dotyczące przewodu pokarmowego, zgłoś problem wzdęć swojemu lekarzowi. Możliwe, że zaleci Ci do stosowania leki na wzdęcia i uczucie pełności zawierające symetykon, który rozbija pęcherzyki gazu nagromadzone w przewodzie pokarmowym. Takie preparaty są dostępne bez recepty i możesz się w nie zaopatrzyć w każdej aptece. Obserwuj swoje ciało – dbaj o nie i reaguj na zmiany, żeby długo cieszyć się dobrym zdrowiem.
Bibliografia
[1] W. Walęcik-Kot, „Medycyna po Dyplomie – Diagnostyka i leczenie wzdęć”. Dostęp: 10 styczeń 2024. [Online]. Dostępne na: https://podyplomie.pl/medycyna/28760,diagnostyka-i-leczenie-wzdec
[2] B. Larijani i in., „Prevention and Treatment of Flatulence From a Traditional Persian Medicine Perspective”, Iran Red Crescent Med J, t. 18, nr 4, s. e23664, sty. 2016, doi: 10.5812/ircmj.23664.
